Het gebruik van plastiek wegwerpzakjes kende de afgelopen jaren een grote afname in reguliere winkels. Op de markten zien we echter dat ze vaak nog wel gebruikt worden. Door de grote toeloop aan sommige kramen, moet het voor de marktkramer zo snel mogelijk gaan. Daarom steekt die vaak de koopwaren al zelf in een plastiek zakje, nog voor de klant zijn meegebracht zakje kan aanbieden.
Binnen de milieuraad van onze gemeente is recent een werkgroep 'plastic' in het leven geroepen. Daarbij is het idee ontstaan om in te zetten op het verminderen van plastiek verpakkingsafval op onze markten en het sensibiliseren van onze inwoners rond dit thema. Intussen is deze werkgroep al enkele malen samengekomen en wordt er gewerkt aan het project 'Verminderen van wegwerpplastiek op markten'.
Met de 50ste verjaardag van de Heistse zondagsmarkt in 2024 in het vooruitzicht, wenst de werkgroep het komende jaar te werken rond minder plastiek op onze markten. Want als je het verbruik van alle plastiek zakjes op die 50 jaar zondagsmarkt én maandagmarkt bij elkaar telt, kom je (ruw geteld) al gauw op zo’n 8 miljoen uitgedeelde zakjes.
Daarom wordt voorgesteld om een gezamenlijke sensibiliseringscampagne op te zetten met het lokale bestuur, de milieuraad én onze burgers om ook op de markten de ommekeer te maken. Deze campagne wenst men te ondersteunen met een catchy slogan, die o.a. wordt toegepast op een herbruikbare marktwinkeltassen-lijn.
Om de campagne verder vorm te geven, gaat de werkgroep van de milieuraad de samenwerking aan met het lokale bestuur. De campagne zal zich vooral focussen op de maand mei 2024, onder de noemer 'mei plasticvrij', tevens ook het jaar waarin de festiviteiten van 50 jaar zondagsmarkt zullen plaatsvinden.
Bedoeling van de campagne is om op de markt tijdens deze maand herbruikbare tassen aan te bieden tegen een voordelige prijs, met een sprekende slogan op die kenmerkend is voor de Heistse zondagsmarkt. Op die manier hoopt men marktbezoekers aan te zetten om deze tassen te gebruiken in plaats van plastic zakjes.
Om een sprekende slogan te vinden die bedrukt kan worden op de herbruikbare tassen, wordt een wedstrijd georganiseerd waaraan Heistse inwoners kunnen deelnemen. De lancering van de campagne is voorzien in september, wanneer o.a. de week van de duurzame gemeente en Planeet Heist (zaterdag 16 september 2023) doorgaat.
Bedoeling is om op het event Planeet Heist de bezoekers deze campagne toe te lichten en te bevragen rond een goede slogan voor de marktmerchandising. Ook via de andere gemeentekanalen (o.a. in de gemeentekrant) zal in september en oktober aan de Heistenaars input gevraagd worden voor deze slogan. Nadere info daarover is voorzien in het wedstrijdreglement dat in bijlage toegevoegd is aan dit besluit.
Uit de ingezonden voorstellen wordt in december de favoriet verkozen via een stemronde. Deze slogan zal vervolgens bedrukt worden op een aantal herbruikbare dragers: totebags, opvouwbare tasjes, koeltassen, winkeltrolleys … en misschien zelfs bolderkarren. Zo hoopt de werkgroep dat dit een niet-te-missen attribuut wordt voor de toekomstige marktbezoeker. En eentje dat ook de marktkramers zélf zal bewust maken van de actie.
Om de campagne verder onder de aandacht te brengen, werd eveneens het idee geopperd om een monument te maken, dat het thema van plastic op een originele manier visualiseert en hetwelk visueel in het straatbeeld kan geplaatst worden. Hiervoor werd de vraag gesteld aan de Heistse academie om in het schooljaar 2023-2024 met hun leerlingen te werken aan een outdoor-kunstwerk dat de 8 miljoen zakjes die gedurende de afgelopen 50 jaren uitgedeeld werden op de markt op een positieve manier visualiseert. Zij reageerden alvast enthousiast en wensen hier met veel plezier aan mee te werken.
De intentie is om het kunstwerk in mei 2024 te onthullen op de festiviteiten rond 50 jaar zondagsmarkt, mede onder de noemer 'mei plasticvrij'. Vanaf dit moment zou ook de marktmerchandising klaar moeten zijn en kan deze gepromoot en verkocht worden op de twee markten. Zowel op de zondag- als maandagmarkt. Voor de verkoop kan worden samengewerkt met Heistse verenigingen. Het zou mooi zijn als dit (mobiel) kunstwerk een plaats gegeven kan worden ergens in het centrum, bijvoorbeeld in de Bergstraat, op het tussenstukje rechtover de Carrefour, in het hart van de maandagmarkt én waar veel bezoekers van de zondagsmarkt ook passeren. Op die manier wordt iedereen er aan herinnerd dat de milieuraad en het gemeentebestuur hierop blijvend willen inzetten. Het ultieme doel is om uiteindelijk effectief tegen het einde van 2024 te eindigen, met een merkbaar verminderd gebruik van plastiek wegwerpzakjes.
/
De gemeenteraad neemt kennis van het project 'Verminderen van wegwerpplastic op markten', een initiatief van de werkgroep 'plastic' van de Heistse milieuraad.
De gemeenteraad besluit het bijgevoegde wedstrijdreglement van het project 'Verminderen van wegwerpplastic op markten' goed te keuren.
Voor de ontwikkeling van het monument door de Heistse academie kan beroep gedaan worden op het jaarlijks budget van 750 euro van de milieuraad (R001204). De aankoop en het bedrukken van de merchandise wordt geraamd op 15.000 euro inclusief btw. Daarvoor wordt een nieuwe raming aangemaakt bij de eerstvolgende aanpassing van het meerjarenplan. De uitgaven worden gecompenseerd door inkomsten via de verkoop van de merchandise.